Avukat Evi, TBB Litai Konuk Evi, Avukat Otel, AVUKATLARIN “AVUKAT EVİ” PROBLEMİ HAKKINDA
AVUKATLARIN “AVUKAT EVİ” PROBLEMİ HAKKINDA
I. GİRİŞ
Ülkemizde, bazı meslek dallarının sosyal tesis ihtiyacı, kendilerinin kullanımına tahsis edilen kurumlarla karşılanmaktadır. Mesela; polis evi, polislerin, öğretmenevi, öğretmenlerin, orduevi askerlerin konaklama, dinlenme, yiyecek ve içecek ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla faaliyet göstermektedir. Bu gibi kurumlardan bazıları sivil kişilere yönelik de hizmet verebilmektedir. Öğretmenevi, bu kurumlardan biridir. Söz konusu kurumlar Türkiye çapında, genel olarak her il veya ilçede bulunmaktadır. Orduevleri ise bunun bir istisnası olabilir. Ancak, Türkiye çapında avukatların sosyal tesis ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik kurumsal bir “avukat evi” bulunmamaktadır. Çalışmada, avukatlar yönünden sosyal tesis ihtiyacı üzerinde durulmaya gayret edilecektir.
II. GENEL OLARAK SOSYAL TESİS İHTİYACI
Avukatların çeşitli nedenlerle sosyal tesise ihtiyacı olabilir. Söz konusu ihtiyaç, şehirlerarası yürütülen mesleki faaliyetler nedeniyle olabileceği gibi; mesleki olmayan seyahatlerden kaynaklı da olabilir. Hukukçuların girebildiği birtakım sınavlar nedeniyle Ankara’ya seyahat edilmesi gerekebilmektedir. Mesela; Hâkim ve Savcı Yardımcılığı Sınavı iki oturumdan oluşmaktadır (Personel Genel Müdürlüğü, 2024). Bu iki oturum farklı günlerde (cumartesi-pazar) yapılmaktadır (Personel Genel Müdürlüğü, 2024). Bu sınavlara girecek bir kişinin, bir gece başka bir ilde konaklaması gerekebilecektir. Sık seyahat eden avukatlar da benzer şekilde bir yerde dinlemeye ihtiyaç duyabilecektir.
Söz konusu konaklamanın, sadece avukatların kullanımına tahsis edilmiş bazı tesislerde gerçekleştirilmesi ekonomik açından faydalı olabilir. Mesela; standart bir otel için bir gecelik, 1000-2000TL arasındadır. Daha lüks otellerde söz konusu fiyat artabilir. Her avukat, konaklamak için bu miktarda bir tutarı karşılayamayabilir. Sosyal tesislerin, varlığı, işte bu gibi durumlarda avukatlara uygun bir konaklama sağlayabilir.
A) Litai Konuk Evi
Litai Konuk Evi, Türkiye Barolar Birliği’nin (TBB) bir iktisadi işletme kuruluşudur (Litai, 2025). Ankara’nın Çankaya merkez ilçesinde, TBB Yönetim Binasının yanında bulunmaktadır (Litai, 2025). Avukatlara ve avukat olmayan kişilere hizmet vermektedir (Litai, 2025). Oda fiyatlarının, avukatlar ve avukat olmayan kişiler bakımından farklılık göstermesi, bunun bir kanıtıdır (Litai, 2025). Litai Konuk Evi’nin, yalnızca avukatlara yönelik hizmet vermesinin daha isabetli olabileceği kanaatindeyiz. Keza tüm Türkiye’de avukatların yararlanabileceği bu tür sosyal tesisler yaygın değildir. Türkiye’deki avukat sayısı da dikkate alındığında[1], Litai Konuk Evi’nin, avukat olmayan kişiler tarafından da kullanılması kanımızca gerekli değildir. TBB Litai Konuk Evi’nde, sadece 60 tane oda bulunmakta olup; 2025 yılı verilerine göre, avukat olan bir kişi için tek kişilik oda 3000TL’dir (Litai, 2025). Avukat olmayan bir kişi için tek kişilik odanın fiyatı ise 3700TL’dir (Litai, 2025). Avukat olmakla, olmamak arasında sadece 700TL’lik bir fark öngörülmüştür. Söz konusu tutarlar, her avukat için de uygun olmayabilir. Şayet fiyatlar avukatlar yönünden daha uygun hale getirilirse, TBB Konuk Evi’ne avukatlardan gelen talep artabilecektir. Ayrıca sadece 60 tane odası olan bir konuk evi, yalnızca avukatlara yönelik hizmet verse de dolabilecektir. Böylelikle, avukat olmayan kişilerin TBB Konuk Evi’ni kullanmasını ve bu sonucunda kar etmeyi beklemeye ihtiyaç olmayabilir.
B) Bazı Baroların Avukat Evleri
Tüm Türkiye’de bulunmamakla birlikte, bazı illerde “avukat evi” adında birtakım sosyal tesisler bulunmaktadır. Mesela; Amasya ilinde “Amasya Barosu Avukat Evi”, Burdur ilinde “Burdur Barosu Avukat Evi”, faaliyet göstermektedir (TBB, 2012). Ancak, söz konusu tesislerin ne kadar aktif olduğu bilinmemektedir. Amasya Barosu, Amasya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (ASMMMO) ile bir protokol imzalayarak, serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin, Amasya Avukat Evi’nde indirimli bir şekilde konaklamasına izin vermiştir (ASMMMO, 2019). Bir “Avukat Evinde”, avukat olmayan kişilerin kalabilmesi kanımızca isabetli değildir.
Her sosyal tesis, kendi bünyesinde yer alan mesleğe mensup kişiler tarafından kullanılmalıdır. Avukatların, sosyal tesislere ihtiyacı olduğu bilinmektedir. Söz konusu davranışlarla, hali hazırda çok az sayıda olan bu sosyal tesislerden faydalanmak, daha da zorlaşmaktadır.
III. ÖĞRETMENEVLERİNDEKİ SORUN
Öğretmenevlerinde öğretmenler dışında, kamu görevlileri ve diğer sivil vatandaş kalabilmektedir. Bu durum, öğretmenevinde, öğretmenlerin yer bulma sorununu ortaya çıkarmaktadır (Eğitim ve Bilim Gücü Dayanışma Sendikası, 2024). Bir araştırmaya göre; öğretmenlerin %89’u, öğretmen olmayan kişilerce öğretmenevinin kullanılmasına karşı çıkmaktadır (Vatanartıran ve Güvenç, 2014). Hatta bir öğretmen şöyle bir ifadede bulunmuştur: “Asla tasvip etmiyorum. Öğretmenler; ordu evi, polis evi gibi yerlerden faydalanmıyorsa, başkaları özellikle siviller de öğretmenevlerinden faydalanmasın’. (Vatanartıran ve Güvenç, 2014). Bu tepkinin sebebi olarak; orduevi, polis evi, hakimevi gibi tesislerin sadece kendi meslek grubuna hizmet verdiği belirtilmiştir (Vatanartıran ve Güvenç, 2014). Katılımcılar genel olarak; öğretmenlerin ayrıcalık hissetmediklerini ifade etmişlerdir (Vatanartıran ve Güvenç, 2014).
IV. GÖRÜŞLERİMİZ VE SONUÇ
Avukatların çeşitli nedenlerle sosyal tesislere ihtiyaç duyabileceği belirtilmişti. Avukatlara yönelik tesisler genellikle TBB’nin işletmesi olan Litai Konuk Evi ve bazı baroların avukat evlerinden oluşmaktadır. Ancak, bu tesislerde avukat olmayan kişiler de kalabilmektedir.
Genel olarak bakıldığında, avukatlara yönelik sosyal tesislerin sayısının çok az olduğu görülebilecektir. Var olan tesislerden birinin de oda mevcudu avukat sayısına oranla çok azdır. Daha önce de belirtiği üzere Türkiye’de avukatların kullanımına tahsis edilmiş, öğretmenevi, orduevi, polis evi gibi sosyal tesisler bulunmamaktadır. Yalnızca, TBB’nin işletmesi olan Litai Konuk Evi ve bazı baroların avukat evleri bulunmaktadır. Bunların da ne kadar aktif olduğu ne derece avukatların ihtiyacını karşılamaya yönelik olduğu bilinmemektedir. Kanımızca, tüm Türkiye’de avukatların kullanımına yarayan, hemen hemen her ilde bulunan sosyal tesisler inşa edilmeli ve bu tesisler avukatların kullanımı ile sınırlı kalmalıdır.
Öğretmenevleri de öğretmen olmayan kişilerin kullanımına açıktır. Bu nedenle, öğretmenevlerinde zaman içinde öğretmenler yer bulamaz hale gelmiştir. Elbette ki bu durumdan vatandaşlar da etkilenebilmektedir. Yapılan bir araştırmaya göre, çalışmaya katılan öğretmenlerin %89’u, öğretmenevlerinde başka kişilerin de kalıyor olmasından şikayetçidir. Gerekli önlemler alınmaz, avukatlara yönelik tesisler avukatların yararına kullanılmaz ise; avukat evleri için de benzer durumla karşılaşılabilecektir.
V. KAYNAKÇA
https://www.barobirlik.org.tr/, Erişim Tarihi: 23.06.2025.
http://www.amasyasmmmo.org/c/IndirimProtokolleri/aed35c5e-da5a-11eb-b80b-0050560501f6/amasya-barosu-avukat-evi-yapilan-anlasma-protokolu/, Erişim Tarihi: 23.06.2025.
https://www.litaihotel.com/default.aspx, Erişim Tarihi: 23.06.2025.
https://www.egitimgucusen.org.tr/bizden-haberler/ogretmenevi-randevularinin-mebbis-uzerinden-yapilmasini-talep-ettik/, Erişim Tarihi: 23.06.2025.
Sinem VATANARTIRAN, M. Lütfullah GÜVENÇ, İstanbul İlindeki Öğretmenlerin, Öğretmenevleri Üzerine Görüşleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 51, Yıl 2014, s.168-181
