"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Karşılıklı Boşanma
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-davalı erkek tarafından kusur belirlemesi, reddedilen tazminatlar ve nafakalar yönünden; davalı-davacı kadın tarafından ise kusur belirlemesi ve reddedilen manevi tazminat yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün bulunmamasına göre; davalı-davacı kadının tüm, davacı-davalı erkeğin ise aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.
2-Davacı-davalı erkek, dava dilekçesinde fiili ayrılık döneminde eşine ait büyükbaş hayvanlara bakması karşılığı maddi tazminat talebinde bulunmuştur. Bölge adliye mahkemesinin Dairemizin bozma ilamı öncesinde verdiği 2019/1576 Esas ve 2020/776 Karar sayılı kararının gerekçesinde erkeğin büyükbaş hayvanlar bakımından talep ettiği maddi tazminatın tefrik edildiği belirtilmesine karşın, kararın hüküm sonucu bölümünde erkeğin maddi tazminat talebinin reddine yönelik istinaf başvurusu reddedilmiştir. Dairemizin bozma ilamında bozma kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilerek erkeğin reddedilen maddi tazminata yönelik itirazları bozma kapsamı dışında bırakılmıştır. Bölge adliye mahkemesince bozma sonrası yapılan yargılama sonunda verilen kararda da erkeğin maddi tazminata dair başvurusu reddedilmiştir. Davacı-davalı erkeğin talebi, Türk Medeni Kanunu’nun 174/1. maddesinde düzenlenen boşanmanın feri niteliğinde olan maddi tazminat kapsamında olmayıp, ayrıca nispi harca tâbidir. Dava dilekçesinden alınan başvurma harcı bu dilekçe içindeki tüm istekleri kapsar. O halde, erkeğin maddi tazminat talebinin işbu dosyadan tefrik edilerek davacı-davalıya tazminat talebi ile ilgili olarak eksik peşin nispi harcı tamamlaması için imkân ve süre tanınması (Harçlar Kanunu m. 30-32) ve görev hususu da düşünülerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru bulunmamış, bozmayı gerektirmiştir.
3-İlk derece mahkemesince, davalı-davacı kadının boşanmayla yoksulluğa düşeceğinden bahisle, yoksulluk nafakası talebinin kabulüne karar verilerek kadın lehine aylık 300 TL yoksulluk nafakasına hükmedilmiştir. Hükme karşı, davacı-davalı erkek tarafından; diğer başvuru sebepleri yanında; yoksulluk nafakası yönünden de istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve bölge adliye mahkemesi, erkeğin yoksulluk nafakasına ilişkin başvurusunun esastan reddine karar vermiştir. İlk derece mahkemesince yaptırılan sosyal ve ekonomik durum araştırması tutanağında; kadının çalışmadığı, erkeğin de babasının yanında çiftçilik yaptığı ve sabit bir gelirinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Dosyanın tetkikinden, bölge adliye mahkemesince tarafların sosyal güvenlik kayıtlarının, çalışıp çalışmadıklarının sorgulanarak evrakın dosya arasına alındığı anlaşılmıştır. Bölge adliye mahkemesince yapılan sorguda kadının “dış giyim imalatı”, erkeğin de “taşıma” sektöründe çalışan kaydı olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda, bölge adliye mahkemesince kadının çalışmasının sürekli ve düzenli olup olmadığının, çalıştığının tespit edilmesi halinde kendisini yoksulluktan kurtaracak düzenli ve sürekli geliri olup olmadığının araştırılarak dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirilip kadının yoksulluk nafakası talebi hakkında karar verilmesi gerekirken, bu konuda eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (2.) ve (3.) bentlerde gösterilen sebeplerle bölge adliye mahkemesi kararının BOZULMASINA; bozma kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi ile hükmün (1.) bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, aşağıda yazılı harcın Kader'e yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna 292.10 TL temyiz başvuru harcı peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatıran ...'a geri verilmesine, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 07.03.2022 (Pzt.)