"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacılar, ortak mirasbırakanları ...’un 32 parsel sayılı taşınmazını oğlu ...’a (bir kısım davalıların mirasbırakanı), 834 parsel sayılı taşınmazını oğlu olan davalı ...’a miras paylarına karşılık olarak devrettiğini, mirasbırakanın ölümünden sonra mirasın paylaşılmasında mirasçılar arasında anlaşmanın sağlanamadığını, davalıların 2 parça taşınmazın miras paylarına mahsuben verildiğini kabul etmeyip, taşınmazları parasını ödeyerek aldıklarını iddia ederek terekeye dahil edilmesine karşı çıktıklarını ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile terekeye iadesini istemişlerdir. Yargılama sırasında dava dışı ... ve ... davaya muvafakat etmişlerdir.
Bir kısım davalılar ile dahili davalılar, mirasbırakan dedeleri ..."nin sağlığında taşınmazlarını çocuklarına paylaştırdığını, davacılara da köy içinde bulunan iki ayrı ev, arsa ve samanlığı verdiğini, davacıların bu taşınmazları satıp parasını aldıklarını belirtip davanın reddini savunmuşlardır. Davalı ... yargılama sırasında ölmüş, mirasçıları davaya dahil edilmiştir.
Mahkemece, muvazaa iddiasının sabit olduğu gerekçesiyle 32 parsel sayılı taşınmaz yönünden tapu kaydının iptali ile miras payları oranında mirasçılar adına tesciline karar verilmiş, 834 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise temlikin bağış şeklinde gerçekleştiği, BK"nın 288. maddesindeki şekli şartları taşıdığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden, toplanan delillerden; mirasbırakan ..."un 834 parsel sayılı taşınmazını 12.05.1981 tarihinde davalı ..."e bağış suretiyle, 32 parsel sayılı taşınmazını ise 27.02.1980 tarihinde bir kısım davalıların mirasbırakanı ..."a satış suretiyle temlik ettiği, mirasbırakan adına kayıtlı dava dışı 5 parça taşınmazın bulunduğu, 1911 doğumlu mirasbırakanın 16.05.1989 tarihinde öldüğü, geriye mirasçıları olarak tarafların kaldığı anlaşılmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki; çekişme konusu 834 parsel sayılı taşınmaz yönünden, 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama yeri bulunmamaktadır, bu nedenle davanın reddi doğrudur. Hükmün anılan parsel yönünden ONANMASINA.
Davalıların, çekişme konusu 32 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazına gelince;
Bilindiği üzere, mirasbırakanın, sağlığında hak dengesini gözeten kabul edilebilir ölçüde ve tüm mirasçıları kapsar biçimde bir paylaştırma yapmış olması durumunda mal kaçırmak kastından söz edilmeyeceğinden olayda 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının uygulanamayacağı kuşkusuzdur.
Somut olayda, davalılar, mirasbırakanın davacılara köy içinde bulunan iki ayrı ev, arsa ve samanlık verdiğini, davacıların bu taşınmazları satıp parasını aldıklarını belirterek paylaştırma savunmasında bulunmuşlar ancak mahkemece paylaştırma savunması üzerinde durulmamış, mirasbırakanın iradesini bu yönde oluşturup oluşturmadığı bakımından araştırma yapılmadan sonuca gidilmiş, ayrıca savunmada bildirilen taşınmazların tapu kayıtları da getirtilmemiştir.
Hâl böyle olunca, yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca davalıların savunması üzerinde durulması, mirasbırakandan tüm mirasçılarına intikal eden taşınır ve taşınmaz mal ve hakların araştırılması, tapu kayıtları, resmi akitler ve varsa öteki delil ve belgelerin ilgili mercilerden getirtilmesi, mirasbırakanın sağlığında mirasçıları arasında hak dengesini gözeten, kabul edilebilir ölçüde bir paylaştırma yapıp yapmadığının belirlenmesi, bu yönde tüm taraf delillerinin toplanması, mirasbırakanın paylaştırma mı yoksa mal kaçırma mı amacının olduğunun tereddüte yer vermeyecek şekilde tespit edilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturma ile yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir.
Davalılar ..., ..., ..., ..., ... ve ... yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 04.03.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.